Katarakt ameliyatı sonrası
Bebekte katarakt ameliyatı sonrası şaşılık, göz tembelliği ve gözde titreme ortaya çıkabilir.
BEBEKTE BİR KATARAKT AMELİYATI VAKASI
Pencereden bakıyorsunuz, birazdan çarpışacak iki araba görüyorsunuz. Şoförler oluşacak faciadan habersiz veya biri haberdar. Biraz sonra toz duman ve çarpışan iki araba ve feryatlar… Bazı hastaları muayene ederken anne babanın haberdar olmadığı ve doktorun ilerisini gördüğü vakalar vardır. Bazı hasta sahiplerine anlatırsın, önemsemez, sizin de çok uzun süre anlatacak zamanınız yoktur.
Bir baba, 9 aylık bebeğinde katarakt var ve o kadar ilgili ki. Devamlı arıyor, bebeğim katarakttan ameliyat oldu, ” Bundan sonra ne yapayım?” diyor. Uzun uzun anlatıyoruz, “Göz fonksiyonlarının gelişme dönemi, bu dönemde hata yapma! Ameliyat olan göz tembelleşmesin diye sağlam gözü kapatma” Kısa süreli kapatmalar yapabilirsiniz, gözlere zarar vermeyecek aralıklı sürelerde…” Devamlı arıyor, devamlı konuşuyoruz. Hemen egzersize geçelim diyor, ama bu kadar az kapatma ile sözlerde sorun gelişmeyecek ve bebek henüz egzersiz yapamaz düşüncesiyle uygulamaları geciktiriyoruz.
19. ayda çok sayıda çekilmiş resimler ve video gönderilmiş. Katarakt ameliyatı olan göz içe şaşı, hem de oldukça fazla şaşı, sağlam gözde de içe şaşılık başlamış. Bebek gözünü bir noktada toplamakta gecikiyor, bir noktada gözlerini tespit edemiyor. Gözlerde titremeler başlamış… Bu kadar ilgiye bu sonuç olmamalıydı diye içimizden geçiriyoruz. Fazla mı kapatıldı diyoruz içimizden ama baba çok titiz, bilinçli ve dikkatli biri. Sonuç bu olmamalıydı, günde 3-4 saat kapatan vakalarda ancak bu bozukluklar çıkardı diyoruz. 3 yaş altı tedavinin kolaylığı nedeniyle de tam düzeleceğine inancımız var, onun için fazla üzülmüyoruz.
Bu olaya bir etiket koymak gerekirse adını “Kolay işi uzatmak” olarak koyabiliriz. Şimdi bebeği ne tedaviler bekliyor: Şaşılık, göz tembelliği tedavisi ile gelişmekte olan fiksasyon (gözü bir noktada tespit) bozukluğu ve göz titremesinin önüne geçmek, artırmamak, kontrol altına almak…
Katarakt ameliyatı sonrası tedavide temel düşünce bebeğin bir gözü bozuk, bunu kurtarırken ama aynı zamanda diğer gözü de göz sistemini de bozmamak olmalıdır. Ameliyatlı göz odaklamıyor, uyum yapmıyor, temel ve önemle eğilmemiz gereken sorunumuz budur. Buna yönelik tedaviler yapılmalıdır.
Bebeğin her olayı acil, bebekte olumsuzluklar kolay gelişiyor, bebekte hızlı davranmak gerekiyor. Bebekte hata yapma lüksünüz yok…
KATARAKT AMELİYATI OLAN BEBEKTE GÖZDE SİZİ BEKLEYEN SORUNLAR
Bebekte gözde katarakt (Perde) oluşması ve gözün tembelleşmemesi ve şaşılık oluşmaması için bunu izleyen acil ameliyat olayı bitirmemektedir. Ameliyat bebeğin onlarca göz fonksiyonunu yapamaz duruma getirmiştir. Biz ameliyatın mükemmel yapıldığını 
düşünüyoruz. Mükemmel olmaması ayrı ve çok önemli bir sorundur.
Katarakt ameliyatı sonrası önemli sorunlar sizi beklemektedir. Göz doktoru en önemli sorununuzdur. Ameliyatlı göze lens verip sağlam gözü kapattıran göz doktoru sorunların en büyüğüdür ve gelişmekte olan göz fonksiyonlarını alt üste eder ve göz sistemine daha fazla zarar verir.
Ameliyat sonrası sizi bekleyen sorunlar özetle şöyledir:
1.Ameliyat olan göz odaklamaz. Odaklamayı sağlayan mercek çıkarılmış, yerine odaklama özelliği olmayan lens yerleştirilmiştir veya dışarıdan verilen lensin bu fonksiyonu yoktur.
2.Fiksasyon yetersizdir. Gözünü baktığı bir noktada toplayamaz. Bu nedenle bir süre sonra gözlerde titreme başlar. Az görme de gözde titreme nedenidir. Gözde titreme sonucu görüntü sarı noktaya uygun şekilde düşmez ve görmemezlik daha da artırır.
3.Uyum yoktur. Uyum kameranın her mesafeyi netleştirmek için yaptığı zumun gözdeki karşılığıdır. Bunu sağlayan mercek ameliyatla çıkarılmıştır. Yerine konan mercek veya dışından yerleştirilen lens bu görevi yapamamaktadır.
4.Görme net değildir. Göz içine takılan mercek veya dışarıdan takılan kontakt lens sağlam göz kadar net görmez.
*Bunun en önemli nedeni bebekte ölçümün yeterince ve sağlıklı olarak yapılmaması
*İki göz arası numara farkı
*Göze içten veya dıştan yerleştirilen lenslerin sağlam göz gibi aynı netliği sağlamaması.
Bebekte görme ne düzeyde bozulur?
Bebeğin görmesini ölçemezsiniz. Gözü kapatınca davranışından ne derecede gördüğünü değerlendirebilirsiniz. Aylar ilerledikçe ne kadar net gördüğünü yavaş yavaş anlayabilirsiniz.
Sağlam gözü kapattığınızda az gördüğü için tepki gösterir. Kapatma da bebekte rahatsızlık nedenidir, sağlam gözü kapatmanıza dahi tepki gösterir. Gözü kapatmak füzyon ve 3 boyutlu görmeyi de bozar, bebek bunun için de tepki gösterir.
5.İki göz arası numara farkı oluşur: Göz içine lens takılmamışsa iki göz arası 18-25-30 derecelik numara farkı 
oluşmaktadır. Takılan kontakt lens göze yaklaştığı için ilave numaralar eklenmektedir. İki göz arasında farklı büyüklükte görüntü oluşması göz tembelliği ve şaşılık oluşmasına neden olur. Beyin iyi gören gözü kullanır ve bu diğer gözde tembelleşmeye neden olur. (Bakınız: İki gözde numara farkı)
6.iki gözle tek görme bozulabilir: İki gözle tek görme normal görmedir. Katarakt ameliyatı mükemmel de olsa, göz içine veya dışına mercek de takılsa da bu durum bozulmuştur.
*3 boyutlu görmez. İki gözün görüntüleri farklı büyüklükte olması, başlayan şaşılık ve göz tembelliği 3 boyutlu görmeyi bozar.
*Füzyon bozuktur. Sağ ve sol gözden gelen görüntü beyinde üst üste getirilip birleştirilemez. Bu az görme ve mükemmel görmenin önündeki en önemli engeldir.
*Supressiyon (Gölgeleme) gelişir. Beyin çift görmeyi önlemek için ameliyatlı gözün görüntüsünü gölgeler. Bu gözün giderek tembelleşmesi demektir. Egzersizle giderilebilir.
*Göz doktorunun gözü kapattırarak oluşturduğu sorunlar: Kapatmak sağlam gözü tembelleştirmektir. Füzyon, 3 boyutlu görme, iki gözle tek görme iki gözün aynı anda kullanılması ile sağlanır. Bebekte gözü kapatmak bu fonksiyonların gelişmesini engellemektedir.
7.Şaşılık gelişebilir: Şaşılık oluşması için çok sayıda nedenler vardır.
*Yetersizi gören gözde şaşılık gelişir.
*Odaklama, fiksasyon, uyum, füzyon, iki gözle tek görmeyen göz şaşı olur. Ve onlarca daha bozukluk şaşılığa neden olur.
*Sağlam gözü kapatarak iki gözle tek görmeyi ve füzyonu bozmak da şaşılık nedenidir. Bunu kaş yaparken gözü çıkarmak gibi düşünebilirsiniz. Göz tembelliğini gidermek için yapacağınız uygulamalar şaşılığa neden olabilir.
8. Miyop oluşması: Bebeklerde göz küresinde ön arka çap 16 mm.dir. 24 yaşına kadar 23 mm.ye çıkar. Normal gözde lens bu uzamaya uyum sağlar ve sorun çıkmaz. Katarakt ameliyatı sonra göz içinde lens olmadığı için 5-8 numara gibi yüksek numara miyop oluşabilir.
9.Nistagmus (Göz titremesi) oluşması: Lensin fonksiyonlarının yerine getirilememesi ve az görme nistagmusa neden olur. Yaşam kalitesini bozar, görüntüler oynar, ışığa hassasiyet gelişir. Çoğu meslekleri yapamaz duruma gelir, kişinin geleceğini karartır. Çoğu sorunları çözebilirsiniz ama nistagmusun üstünden gelmek oldukça zordur. Yaşam boyu önemli mutsuzluk nedenidir.
BU ÜÇLÜYÜ UNUTMAYIN! Bebek katarak ameliyatı oldu. Sizi önemli sorunlar beklemektedir. Nedir bunlar? GÖZ TEMBELLİĞİ, ŞAŞILIK VE GÖZ TİTREMESİ (NİSTAGMUS). Ameliyat yaptırmakta gecikmek ve ameliyat sonrası hatalı uygulamalar bu 3 soruna neden olur.
Astigmatı da unutmayın! Astigmatsız yaşam mutluluktur. Başarılı bir ameliyatta astigmat olmaz. Ameliyatı yapan göz doktorunuz bunu sağlamak zorundadır.
İŞİN TEKNİK YÖNÜ
Ameliyat yapılan göze çıkarılan lens karşılığı 25-30 numara civarında içeriden lens veya dışarıdan kontakt lens takılmak zorundadır. 3 yaşından önce lens göz yapılarının gelişimini tamamlamaması nedeniyle konmamalıdır.
A. Göz neden tembelleşir?
*Ailenin kataraktın geç farkına varması veya ameliyat için gecikme gözde tembelleşmeye neden olur.
*Görüntünün göze girmesinin perde nedeniyle engellenmesi göz tembelliğine neden olmuştur. (Püf nokta: Sağlam gözü bunun için kapatmak istemiyoruz.)
*Füzyon bozulur: İki göz arasındaki numara farkı nedeniyle ameliyat olan tarafın görüntüsü daha büyüktür. Bu füzyonu bozar.
*Aktif, etkili ve yeterli odaklama yapılamamaktadır, çünkü odaklamayı yapan mercek çıkarılmıştır.
*Uyum yapılamamaktadır, çünkü uyumu sağlayan lens çıkarılmıştır. Lens yerine yerleştirilen merceğin uyum yapma özelliği yoktur.
*Fiksasyon yeterince çalışmamaktadır. Gözü bir noktada toplama ve tespit fonksiyonu yetersizdir.
B.Gözde neden şaşılık oluşur? Şaşılık oluşması için çok sayıda neden vardır:
*Füzyonun ve iki gözle tek görmenin bozulması şaşılığı başlatır.
*Görmeyen veya az gören gözlerde beyinden devamlı gelen uyarımlar sonucu oluşan görme gayreti göz kasları arasındaki dengeyi bozar.
*Odaklayamayan, uyum yapamayan, fiksasyon yapamayan gözler kayar.
*Sağlam gözü kapatmak iki gözle tek görmeyi, füzyonu ve gelişmekte olan göz fonksiyonlarını bozar ve şaşılığa neden olur.
C. Göz neden titremeye başlar? Gözü bir noktada tespit etme (fiksasyon) fonksiyonu sağlanamamaktadır. Bu gözde tembelleşmeye neden olur. Görme azaldıkça titreme de çoğalır. Titreme çoğaldıkça görme daha da düşer, beraberinde yaşam kalitesi de.
D.Füzyon neden bozuklur?: İki göz arasında görüntü farklı füzyonu bozar. (Bak füzyon) Bu şaşılığa, göz tembelliğine ve gözde titremeye neden olur. Kapatmayla sağlanan az miktarda görme artışının kaybedilmesine neden olur.
KAŞ YAPARKEN GÖZ ÇIKARMAK : Veya bu başlık “Sağlam gözü kapatarak gözü daha çok bozmak” olabilirdi. Olayın özü 
maalesef budur. Sağlam göze kapatma vermek;
*Bozuk göz bir iken ikiye çıkarmak,
*İki gözle tek görmeyi,
*Füzyonu,
*3 boyutlu görmeyi,
*Kapatılan gözün görmesini bozmak demektir.
Mantık mı kurudu, akıl mı tutuldu? Bir gözü kapatarak diğer gözü çalıştırabiliyorsanız, aynı düşünce ile kapattığınız gözün görmesini de bozuyorsunuz demektir. Bir de 12 saat kapatma veren doktorlar var ya…
Bebekte katarakt ameliyatı sonrası neler yapmalı? Çok şeyler yapmalı, görmegelistirme.com sitesine giriniz.
Main Midle Holder Not Insert