s 2 YAŞ ALTINDA ŞAŞILIK AMELİYATI ZORLAMASI
Bebek içe şaşı. Doğuştan veya ilk 6 ayda gelişen şaşılıklarda göz hekimi anne babaya erken ameliyata yönlendirmekte hatta zorlamaktadır.
1.Dünyada kabul gören uygulama budur.
2.İki gözle tek görmenin (Binoküler vision) sağlanması için mutlaka gerekmektedir.
Şaşılıkta bozulan bazı göz fonksiyonlarının gelişmesi için bunun yapılması gereğidir diyerek baskı da yapılmaktadır. Aile sıkıntıdadır, bebeğe ameliyat yaptırmak istememektedir ama yaptırmazsam zarar veririm düşüncesindedir.
2 YAŞ ALTI ŞAŞILIK AMELİYATI:
Dünyada genel uygulama doğuştan şaşılıkların ilk bir yılda ameliyatıdır. Ama bu bile beklenen düzelmeyi sağlamaz ve çok sayıda şaşılık ameliyatı gerektirir, beynin uyum sağlaması, kaslar arası dengenin kurulamaması gibi durumlar ortaya çıkar.
Erken ameliyat neden gerekiyor? İki gözle tek görme gözün ideal görmesidir. İki gözle, net, 3 boyutlu ve geniş bir alanın görülmesinin karşılığıdır. Füzyon sağ ve sol gözden gelen görüntülerin beyinde üst üste getirmektir. Şaşılık temelde füzyon bozukluğudur. Mutlaka tedavi edilmelidir.
Erken şaşılık ameliyatı iki gözle tek görmeyi sağlar mı? Ameliyat sonrası ortoptik tedavi denilen göz egzersizleri yapılması ile sağlanır. Bebek bunu yapabilir mi?
Erken şaşılık ameliyatı füzyonu sağlar mı? Füzyon ideal yapılmış şaşılık ameliyatı, mükemmel görme, şaşılıkta bozulan fonksiyonların tam düzeltilmesi ile sağlanır. Yapılan şaşılık ameliyatı mükemmel olmuş mudur? Bu ameliyat sonrası egzersizle mümkündür, bebek bunu yapabilir mi?
Bebekte ameliyat şaşılığı tam düzeltir mi? Bebekte şaşılık ameliyatı el kararı göz kararı yemek pişirmek gibidir, çünkü bebekte yeterli ölçüm yapılamamaktadır. Bebekte gözün 20 yaşına kadarki gelişimi ve gözlüğün 24 yaşına kadar değişimi tahmin ederek tam düzeltme yapılmaz. Bu da füzyon ve iki gözle tek görme oluşmasını engeller. O halde füzyon ve iki gözle tek görme sağlama düşüncesi için 2 yaş altı ameliyat kararı boşa çıkmaktadır.
Göz hekiminin şaşılığı tam düzeltmeme için nedenleri vardır, bu da füzyon düzelmesine olumsuz etki yapar. 12 yaşına kadar giderek azalan şaşılıklar tam düzeltilmez, aksi halde 12 yaşından sonra dışa kayar. Gözlükteki 20 yaşına kadar muhtemel değişme nedeniyle göz hafif şaşı bırakılır.
Egzersiz: Bebekte ameliyat sonrası iki gözle tek görme egzersizle sağlanır. Bebek egzersiz yapabilir mi? Evet.
Şaşılığa yıllarını vermiş bir göz hekimi olarak ameliyat olmuş vakaların çok az kısmında maalesef iki gözle tek görme gelişmiş ve füzyon ‘un sağlanmış olduğunu tespit ettim. Sonuç olarak şaşılık ameliyatının her şeyi düzelteceği düşüncesinden uzaklaşmalısınız.
2 YAŞINI GEÇİRDİNİZ, AMELİYAT YAPTIRMADINIZ:
Göz hekimlerinin baskısına rağmen 2. yılda ameliyat yaptırmadınız. Ne yapmalı?
*Şaşılık çok fazla ise ameliyat olabilir ve ardına egzersizle göz fonksiyonlarının iyileştirilmesi sağlanabilir.
*Ameliyat yapılmamasını istiyorsunuz:
Bebeğinizin günlük yaşamını düzene sokun. “İçe şaşılıkta günlük yaşam” broşürünü inceleyiniz.
Görmeyen göz kayar. Görmenin artırılması şaşılığı kontrol altına alır. Görmeyi artırarak şaşılıkta %75-87 oranında düzelme sağlayan yayınlar vardır. Ama gecikip göz kaslarının sertleştiği, kalınlaştığı, karşıtlarının inceldiği döneme geçilmemelidir.
Görmeyi artırmak asla ve asla göz kapatma şeklinde olmamalıdır. Elektronik LCD ekranlı göz tembelliği gözlükleri dünya piyasasına sürülmüştür. Saniyelik, dakikalık kapatmalar yaparak sağlam gözün tembelleşmesinin önüne geçmektedir. Gözü uzun süreli kapatma beynin düzenini bozmaktadır.
İki gözü ayrı ayrı çalıştırma bir göz tembelliği ve şaşılık tedavisidir. Ülkemizde bu uygulamayı yapan belli sayıda göz hekimi vardır.
Şaşı bebekte gölgeleme (supressiyon) ve görüntünün gören nokta dışına düşmesi (ekzantrik fiksasyon) gelişir, bunların giderilmesi şaşılıkta düzelme sağlar.
Gözlük baskısıyla şaşılığı düzeltmek geçerliliğini kaybetmiş ama hâlâ ülkemizde meşhur ve meşhur doktorların uyguladığı tedavi şeklidir, tedaviyi uzatır, ameliyatla tedaviye yol açar. (Düzelmedi ameliyat yapalım…)
12 yaşına kadar uyumdaki gevşeme şaşılık düzelmesinde olumlu etki yapacaktır. Bu bebeğinizin şaşılığının düzelmesinin olumlu haberidir.
Göz uyumu: Göz hekimi birçok şaşılıkta uyum gücünü gevşeterek içe kaymaları kontrol edebilir.
Göz kası egzersizleri ile şaşılık kontrol altına alınabilir.
Okul başlamadan şaşılık mutlaka düzeltilmelidir. İçe şaşılıklar aşırı yakın çalışma ile artar. Çocuğunuz 24 yaşına kadar sürecek öğrenim yarışına sağlam gözle girmelidir.
Sorunuzun cevabıdır: Ameliyat yaptırmasam çocuğuma zararım olur mu, gecikmiş olur muyum, daha fazla hasar yapar mı?
*Ameliyat kesin çözüm değildir, ameliyata rağmen sorun bitmemektedir. İkinci ameliyatlar gerekebilir. Ameliyat sonrası mutlaka egzersizle füzyon ve iki gözle tek görme sağlanmalıdır. Bebeğinizin bunları yapacağından emin misiniz?
*Ben çok aşırı şaşı olmadıkça, dikey şaşılık olmadıkça egzersizle şaşılığın tedavisi düşünülmelidir. Ben asla çocuğum şaşı olsa ameliyat yapmayı düşünmem, egzersizle şaşılığı tedavi ederim. Ameliyatı son çare olarak düşünürüm.