0-1 YAŞ ŞAŞILIK
Bebek şaşı doğdu. Doğuştan şaşılıklarda kaslarda yapısal bozukluklar, yapışma yerleri hataları, kılıflanma, beyinde hareketlere yön veren noktaların yokluğu, gelişmemiş olması gibi ciddi sorunlar söz konusu olabilir. Çocuk nörolojisi mutlaka muayene etmelidir. Ameliyat olasılığı kuvvetlidir.
6 aydan sonra çıkan şaşılık bir şansdır. Bu şansınızı egzersizle şaşılık tedavisini bilen bir göz doktoru ile sürdürebilirsiniz. 6 aydan sonra gelişmeye başlayan şaşılıklar göz fonksiyonlarının yeterince gelişmemesi veya gelişmekte gecikme sonucudur. Bu durumlar nedir?
*Göz önünde engeller : Görmeyi bozan katarakt (perde) gibi nadir bozukluklar şaşılığı başlatır. Göz dibi (Retina) bozuklukları (Yapısal veya hatalı oksijen verme...) da öneml nedendir.
*Gözlük:Yüksek gözlük numaraları, iki göz arasındaki numara farkının fazlalığı şaşılık nedenidir. Gözlük vererek şaşılığın önü kesilebilir.
*Fonksiyonda tıkanma:Beyinle gözler arasında fonksiyon akışında bir tıkanma olabilir. (Shut off). Bu tıkanmanın nedeni birçok nörolojik hastalık olabilir. Bir kısmı gelip geçicidir, bir kısmının tedavi şansı yoktur. Çocuğun yüksek ateş sonucu geçirdiği bir febril konvulsiyon (havale)geçici fonksiyon tıkanıklığı ve şaşılık nedeni olabilir. Hastaların bir kısmı doktora havale geçirdi, sonra şaşılık çıktı diye başvurmaktadır. Başı çarpma fonksiyon tıkanması ve şaşılıkta başlama nedenidir. Gelişmeyen,gelişmekte geciken, tekleyen fonksiyonlar şaşılığa neden olur.
Şaşılık bir olaylar zinciri halinde başlar. Bu zinciri kırmak bir noktada şaşılığın önüne geçmemizi sağlayabilir. Kayan gözün görüntüsü beyinde sağlam gözün görüntüsü ile birleşince görme bozulur. (Konfüzyon), bebek çift görmektedir.(Diplopi) Gözüyle oynayarak, gözünü kaşıyarak bu olumsuzluğu anneye duyurmaya çalışır. Hafif kaymayı hisseden annenin doktorla bağlantısı olaya neden olan durumun ortadan kaldırılması ile şaşılığı önleyecektir. Bu bir gözlüktür, basit bir göz kapatmasıdır. Bu zinciri kırmak demektir.
Olay ilerlerse beyin çift görmeyi önlemek için kayan gözün görüntüsü önüne bir gölge getirecektir. (Supressiyon). Bu tedavi edilmezse geçici görmemezlik derin göz tembelliğine neden olacaktır. İki gözle tek görme (Binoküler görüş) sona erecek, beyinde görüntü birleştirme (Füzyon), eş zamanlı algılama, (Simültane persepsiyon) görüntü tamamlama (Retinal korrespondans),3 boyutlu görme (Stereoskopik görme) bozulacak, kaybolacaktır. Görüntü gören nokta dışında bir alanı gören nokta olarak kabullenecektir. (Ekzantrik fiksasyon) ve yan akış ortaya çıkacaktır. Buranın görmesi %40 daha düşüktür. Göz hekiminin zinciri kırma şansı hala devam etmektedir.
Aile geç kaldı, çocuğu doktora geçer diye getirmedi. Göz kaslarının kalınlaştığı, karşıtı kasların inceldiği, göz fonksiyon bozukluklarını oturduğu, göz tembelliğinin derinleştiği, şaşılık tedavisinin zorlaştığı bir döneme girilmiş demektir. Kırılacak zincirin sonuna gelinmiştir. İki gözle tek görme gibi “Dünyayı mükemmel görerek yaşama şansını” hastamız kaybetmiş demektir. Gözleri tek tek kullanacak. Bu netlik azlığı, iki gözün oluşturduğu 120 derecelik görme alanının mutluluğundan yoksunluk demektir. Gözün görmeyen bazı nokta ortadan kaldırmasından yararlanamama demektir. 3 boyutlu görmeme demektir….
Doğuştan gelmeyen, sonradan gelişen bir şaşılık egzersizle düzelir. Göz hekiminin ameliyatsız bir tedavi için yapacağı çok şeyler vardır. Unutmayın hipermetrop bebek göz fonksiyonlarını geliştirirseniz gözlüksüz de görür. Geniş bilgi gormegelistirme.com
0-1 YAŞ ŞAŞILIKTA SORULARINIZIN CEVABIDIR
*Doğuştan başlayan şaşılık önemlidir. Beyinde önemli bozuklukları habercisi olabilir, çocuk nörolojisi uzman doktoru mutlaka bebeği kontrol etmelidir.
*2-3 aydan itibaren başlayan şaşılık: Doğuştan şaşılık olmadığından eminsiniz ama şaşılık başladı. Gözün onlarca fonksiyonu ilk altı ay içinde gelişir, 3 yaşına kadar mükemmelliği tamamlanır. 12 yaşına kadar tamamlanır. Gelişmedeki gecikme, teklemeler şaşılık oluşmasına neden olur. Bu dönem altın dönemdir, göz hekimine çok önemli görevler düşmektedir. Şaşılık durdurulabilir, önlenebilir, olay bitirilebilir.
*Bir yaşına kadar herhangi bir ayda başlayan şaşılıkta da çocuk nöroloji muayenesi gerekir.
*Nöroloji doktoru film ister bebeğime zararı olur mu? Hayır. Bebeğinize zararı olmayan özel yöntemler kullanmaktadır.
*Gözlük numarası yok ama şaşılık ilerliyor: Özel gözlüklerle, basit egzersizlerle şaşılığı tümden ortadan kaldırabilirsiniz.
*2-3 numara gözlük belirlendi: Uzaktan ölçüm cihazları güvensizdir, göz boyamadır. Kuşkulu yaklaşılmalıdır, gözlük değil, numara olmadan görmeyi sağlayan özel gözlükler uygulanır. 2-3 numaralı gözlüğü özel yöntemlerle gözlük kullanmadan da telafi edebilirsiniz.
*Hemen ameliyat dediler? Gülümseyebilirsiniz.
*Ameliyat olmazsa füzyon gelişmez dediler? Ameliyat olmadan füzyonu geliştirebilirler ve bunu sağlayarak şaşılığı giderebilirler.
*Göze kapatma verdiler. Gözü kapatırsanız iki gözle tek görmeyi ve füzyonu bozarak şaşılığı daha da artırırsınız. Sağlam gözün görmesini de bozabilirsiniz. 3 yaşına kadar gelişmekte olan onlarca fonksiyonun gelişmesini engellersiniz.
*Bir sağ bir sol gözü kapatarak şaşılığı iki göze dağıtalım dediler. Faydadan çok zararı var. Daha kolay ve etkili yöntemler vardır.
*Çok yüksek gözlük numarası var dediler. Bebek bile olsa lens denenmelidir. Bebeğin daha düşüknumara ile görmesi sağlanabilir.
Bebek egzersiz yapabilir mi? Evet.
*Bebekte geciken göz fonksiyonlarının gelişimi egzersizle hızlandırılabilir mi? Evet
*Göz numarası düşük. Görmesi gözlüksüz artırılabilir mi? Evet.
*Şaşı bebekte göz dış kasları arasındaki denge bozuktur. Göz dış kasları arası denge egzersizle sağlanabilir mi? Evet.
*Bebekte içe şaşılıklarda uyum fazlalığı vardır: Uyum gevşetilebilir mi? Evet.
*Bebekte dışa şaşılıklarda uyum gevşekliği vardır. Uyum gücü artırılabilir mi? Evet.
*Odaklama, uyum, konverjans, füzyon, izleme, fiksasyon fonksiyonları egzersizle geliştirilebilir mi? Evet.
*Astigmat giderilebilir mi? Evet.
*Çift görme, Supressiyon (Gölgeleme) ve Ekzantrik fiksasyon giderilebilir mi? Evet, çok hızlı ve çok kolay.
*Gözde tembelliğinin önüne geçilebilir mi?
Zamanı iyi kullanın, gecikmeyin.
BEBEĞİM İÇE ŞAŞI/SORULARIN CEVABIDIR
Bu cevaplar bize başvuran hastaların anlattıklarından derlenmiştir:
Ankara Ayşe.Y.: Bebeğim 9aylık her iki gözde içe şaşılık var. Gözlük verilmedi. Bir saat sağ bir saat sol göze sabah akşam kapatma tavsiye edildi. Ne yapmalıyım?
Dr. S.H.: Bebekte göz fonksiyonlarını en yoğun gelişme dönemidir ve 3 yaşına kadar gelişme devam eder. Böyle bir dönemde gözü kapattırmak göz fonksiyonlarını alt üst eder şaşılığı artırır. Doktorunuzun amacı göz tembelliğini azaltmak ve şaşılığı iki göze yaymak olabilir, bizce yanlış tedavidir. Bunu sağlayan gözü kapatmadan, daha kolay yöntemler vardır. İlaveten göz doktorunun yapması gereken çok sayıda uygulama vardır. Göz doktorunuz ev ödevini yapmıyor.
Bursa Hatice K: Bir yaş civarı bebeğinde şaşılık başladı, tek gözü içe kayıyordu. Bir kaç doktora götürdüm. Gözlük ve göz kapatma tedavileri verdiler. Bebeğin itirazı nedeniyle yeterince kapatma yapamadık. 5 yaşına geldi. Anaokuluna başladı. Doktorlar ameliyat diyor, karar veremiyoruz. Şaşırdık kaldık. Ne yapmalıyız?
Dr. S.H.: 3 yaş altı şaşılığın en kolay tedavi edildiği dönemdir, bu dönemi geçirmişsiniz. Okul başlamadan şaşılık bitmeliydi. Okul yakın çalışma demek ve içe şaşılığı artırır. Anaokuluna başlamadan şaşılık tedavisi bitirilmelidir.
Balıkesir Dilek A.: Bebeğim bir buçuk yaşında, şaşılık var ve sağ sol +4.5 numara artı gözlük verdiler, kapatma tavsiye ettiler. 4 aydır tedavi yapıyoruz, şaşılığı arttı, doktorlar ameliyat demeye başladılar, resimler gönderiyorum. Lütfen bize yardımcı olun…
Dr. S.H.: Bebekte göz numarası ölçümleri hatalı oluyor. Gözü kapatmak ayrı bir hata. Özel egzersizlerle daha küçük numaralarla görme şansı vardır, mutlaka bu denemelidir. Görmeyi artırıcı, göz kasları arasındaki dengeyi sağlayan egzersizler mutlaka denenmelidir.
Ankara Sena K.: 9 aylık iken bebeğimde şaşılık başladı. Sağ gözü içe kayıyor. 3 doktora götürdük. Sağ +6.50 sol +3.50 gözlük ile günde 2 saat sol göze kapatma verildi. 3 aydır, tedavi görüyor ama doktorlar şaşılık sabitledi, ameliyat yapmamız gerekiyor diyorlar. Size muayeneye getirmek istiyoruz…
Dr. S.H.: Bebekte onlarca fonksiyon ilk 3 yaş içinde gelişir. Bebekte gelişme döneminde gözü kapatmanın göze zarar olduğunu düşünüyoruz. Şaşılığı da artırır. İki göz arası numara farkı gözü tembelleştirir bunu kapatmadan özel gözlüklerle ve egzersizlerle giderebilirsiniz. Özel gözlüklerle merkezi görme geliştirilebilir. Bebek gördüğü ile yetinir, uyum yapma ihtiyacı duymaz. Göz tembelliğinin asıl nedeni budur. Bebek egzersiz yapabilir mi? Evet. Günlük sabah akşam yarım saatlik bir zaman ayırmanız tedavi için yeterlidir.
l
